Βαν Γκογκ: Μια καρτ-ποστάλ υπέδειξε την τοποθεσία που ζωγράφισε το τελευταίο του έργο πριν αυτοκτονήσει
Βαν Γκογκ: Ο μεγάλος ζωγράφος έδωσε τέλος στη ζωή του, πυροβολώντας τον εαυτό του ή τουλάχιστον αυτή είναι η επικρατέστερη θεωρία.
Βαν Γκογκ: Ο πίνακας Ρίζες Δέντρων (Tree Roots), απεικονίζει τις ρίζες που μεγαλώνουν σε πλαγιά, η οποία βρίσκεται κοντά στο γαλλικό χωριό Οβέρ-συρ-Ουάζ (Auvers-sur-Oise) κοντά στο Παρίσι.
Εκεί πέρασε τις τελευταίες ημέρες της ζωής του ο διάσημος ζωγράφος αφού άφησε το άσυλο στο Saint-Rémy τον Μάιο του 1890. Ο πίνακας θεωρείται από ορισμένους ως ο τελευταίος πίνακας του πριν από το θάνατό του στα τέλη Ιουλίου 1890.
Η ακριβής τοποθεσία όπου ενδέχεται να φιλοτέχνησε ο Βαν Γκογκ το τελευταίο του αριστούργημα, ίσως ελάχιστες ώρες πριν το θάνατό του, εντοπίστηκε με τη βοήθεια μιας καρτ ποστάλ. Μια παρόμοια σκηνή εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε κάρτα που χρονολογείται περίπου στο 1900 με 1910 από τον Γούτερ βαν ντερ Βέεν, τον επιστημονικό διευθυντή του Ινστιτούτου Βαν Γκογκ.
Έπειτα από συγκριτική μελέτη του έργου, της καρτ ποστάλ και της τρέχουσας κατάστασης της πλαγιάς, οι ερευνητές του Μουσείου Βαν Γκογκ και ο Μπερτ Μάες, ένας δενδρολόγος με ειδίκευση στην ιστορική βλάστηση, κατέληξαν ότι είναι «εξαιρετικά πιθανό» να εντοπίστηκε η τοποθεσία όπου ο Βαν Γκογκ έβαλε τις τελευταίες πινελιές της ζωής του. Ο κύριος κορμός του πίνακα έχει επιβιώσει των 130 χρόνων που έχουν μεσολαβήσει από το θάνατο του Ολλανδού δημιουργού.
Ο θεατής ίσως μπορεί να αναγνωρίσει τις ρίζες και τους κορμούς των δέντρων, αλλά είναι δύσκολο να αναγνωρίσει το θέμα στο σύνολό του. Ο Van der Veen και ο Knapp σχολιάζουν ότι σε αυτόν τον πίνακα, όπως επίσης και στο Undergrowth with Two Figures, ο ίδιος ο πίνακας και όχι το θέμα είναι κυρίαρχος, προωθώντας την αφηρημένη ζωγραφική και τον γερμανικό εξπρεσιονισμό.
Η σημασία του πίνακα έγκειται στο ότι είναι το τελευταίο έργο του δημιουργού. Ο Αντρέ Μπονγκέρ, κουνιάδος του Τεό, του αδερφού του Βαν Γκογκ, είχε περιγράψει σε επιστολή του ότι «το πρωί πριν το θάνατό του» ο καλλιτέχνης «ζωγράφιζε μια σκηνή δάσους, γεμάτη ήλιο και ζωή». Επίσης, σε μια επιστολή προς τον αδερφό του Theo, ο Van Gogh είπε ότι ήθελε να εκφράσει κάτι για τον αγώνα της ζωής σε αυτά τα σχέδια. Δεν είναι γνωστό αν συνέδεε τον πίνακα με τις δικές του ρίζες του 1890. Τα παραπάνω πάντως, στοιχεία δεν δίνουν καμία ένδειξη ότι κατακλυζόταν από αρνητικές σκέψεις και ότι σκεφτόταν την αυτοκτονία, η επικρατέστερη εκδοχή είναι ότι πυροβόλησε τον εαυτό του στο στήθος.
Η τοποθεσία, η οποία έχει προστατευθεί με ξύλινη κατασκευή, αναγνωρίστηκε επίσημα σε τελετή που παρακολούθησε η Έμιλι Γκόρντενκερ, γενική διευθύντρια του Μουσείου Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ και ο Βίλεμ βαν Γκογκ, δισέγγονος του Τεό, την Τρίτη.
Ο Τέιο Μέεντεντορπ, ερευνητής του Μουσείου Βαν Γκογκ ανέφερε ότι ο καλλιτέχνης είναι πιθανό να είχε περάσει πολλές φορές από το σημείο πριν αποφασίσει να το ζωγραφίσει, καθώς βρίσκεται πολύ κοντά στο πανδοχείο όπου πέρασε τις τελευταίες 70 ημέρες της ζωής του.
«Η υπερβολική βλάστηση στην καρτ ποστάλ έχει πολύ ξεκάθαρες ομοιότητες με το σχήμα των ριζών στον πίνακα του Βαν Γκογκ», εξηγεί. «Το γεγονός ότι πρόκειται για το τελευταίο του έργο το κάνει ακόμη πιο ξεχωριστό – έως και δραματικό. Θα πρέπει να είχε περάσει πολλές φορές από αυτή την τοποθεσία, κινούμενος προς τα χωράφια που απλώνονται πίσω από το κάστρο του Οβέρ, όπου ζωγράφισε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας της ζωής του, και όπου εντέλει θα αυτοκτονούσε».
