20 Απριλίου: Κυκλοφορεί το βιβλίο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε «Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ», το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα στην ιστορία της λογοτεχνίας
Η αρχή της αστυνομικής λογοτεχνίας
ΤΕΧΝΗ

20 Απριλίου: Κυκλοφορεί το βιβλίο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε «Οι Φόνοι της Οδού Μοργκ», το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα στην ιστορία της λογοτεχνίας

20 Απριλίου: «Οι Φόνοι της οδού Μοργκ» είναι το πρώτο δείγμα του λογοτεχνικού είδους που συνηθίσαμε να ονομάζουμε Αστυνομική Λογοτεχνία και που οι ειδικοί μελετητές το θεωρούν υποκατηγορία της Πεζογραφίας Μυστηρίου. Κυκλοφόρησε στις 20 Απριλίου 1841.

20 Απριλίου:  Εκτός από την μεγάλη λογοτεχνική της αξία, η ιστορία αυτή του Έντγκαρ Άλλαν Πόε, «Οι Φόνοι της οδού Μοργκ», έχει και μνημειακό χαρακτήρα.
Στην οδό Μοργκ των Παρισίων συμβαίνει μια μυστηριώδης και βάναυση δολοφονία δύο γυναικών. Πολυάριθμοι μάρτυρες δηλώνουν ότι άκουσαν τη φωνή του πιθανού δολοφόνου, κανείς όμως δεν μπόρεσε να καταλάβει ποια γλώσσα ήταν αυτή που μιλούσε. Έτσι, οι έρευνες της αστυνομίας βρίσκονται μπροστά σε ένα απόλυτο αδιέξοδο οπότε ο Αύγουστος Ντυπέν, αυτός ο ευφυής, εκκεντρικός, περιθωριακός διανοούμενος ερευνητής εγκληματικών ενεργειών, αναλαμβάνει να διαλευκάνει το μυστήριο των Φόνων της οδού Μοργκ, και από την πένα του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα κάνει την εμφάνιση του, στον χώρο της παγκόσμιας λογοτεχνίας, για πρώτη φορά, ο ιδιώτης αστυνομικός ντετέκτιβ, τα ίχνη του οποίου ακολούθησαν και όλοι οι επόμενοι διάσημοι συνάδελφοι του, ίχνη που χαράχτηκαν από την ιδιοφυία του Έντγκαρ Άλλαν Πόε.

 Τι είναι η αστυνομική λογοτεχνία

Η αστυνομική λογοτεχνία είναι είδος του πεζού λογοτεχνικού λόγου όπου μέσα από την μυθοπλασία εξερευνείται η πλευρά της ανθρώπινης κοινωνίας που έχει να κάνει με το έγκλημα, τη διάπραξη και την ανακάλυψή του. Συνήθως, σκοπός είναι να ανακαλυφθούν οι υπαίτιοι αλλά και τα κίνητρα που τους οδήγησαν στην διάπραξη του εγκλήματος. Τα βασικότερα χαρακτηριστικά είναι το μυστήριο και η αγωνία, τα οποία είναι πανταχού παρόντα. Από τους πιο διάσημους ήρωες της αστυνομικής λογοτεχνίας, είναι ο Σέρλοκ Χολμς και δρ. Γουάτσον

Οι πρώτες εμφανίσεις

Το πιο παλιό γνωστό κείμενο αστυνομικής λογοτεχνίας, μπορεί να θεωρηθεί το διήγημα «Τα τρία μήλα», ένα από τα διηγήματα των Αραβικών ιστοριών «Χίλιες και μια νύχτες». Σε αυτό το διήγημα, ένα κομματιασμένο πτώμα ανακαλύπτεται τυχαία, και ο χαλίφης Χαρούν αλ-Ρασίντ διατάζει τον βεζύρη του, να ανακαλύψει τον ένοχο μέσα σε τρεις μέρες. Αλλά και η Κίνα έχει δώσει ιστορίες αστυνομικής λογοτεχνίας με την λεγόμενη «Μυθοπλασία του Γκονγκ-αν» (Gong’an fiction), με δικαστές να εξερευνούν εγκλήματα. Πιο γνωστές ιστορίες είναι αυτές του δικαστή Μπάο (Judge Bao) του 16ου αιώνα και του δικαστή Ντί (Judge Dee) του 18ου αιώνα.

Πως καθιερώθηκε σαν είδος

Αυτό που ξέρουμε σήμερα σαν αστυνομική λογοτεχνία, είναι ένα φαινόμενο που αρχίζει τον 19ο αιώνα όταν στην Μ.Βρετανία και στην Γαλλία θεσμοθετείται ο ρόλος της αστυνομίας κατά του εγκλήματος. Το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα εικάζεται πως δημιουργήθηκε από τον Έντγκαρ Άλλαν Πόε το 1841 με τίτλο «Οι φόνοι της οδού Μοργκ». Αν και αποτέλεσε την αφετηρία της αστυνομικής λογοτεχνίας χρειάστηκαν περίπου εξήντα χρόνια έως ότου θεσπιστεί ως ένα ξεχωριστό είδος μυθιστορήματος.

Τι γίνεται στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα γράφτηκε το 1928 από τον Παύλο Νιρβάνα με τίτλο “Το έγκλημα στο Ψυχικό”. Όμως η Κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς δεν επέτρεψε την ανάπτυξη του λογοτεχνικού είδους με αποτέλεσμα να μην υπάρξουν νέες δημοσιεύσεις. Ο Αριστείδης Κυριακού είναι από τους πρώτους Έλληνες συγγραφείς λαϊκών αστυνομικών μυθιστορημάτων και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης κατά την περίοδο της Κατοχής.

Έντγκαρ Άλλαν Πόε

Ο Έντγκαρ Άλλαν Πόε (Edgar Allan Poe (19 Ιανουαρίου 1809 – 7 Οκτωβρίου 1849) ήταν Αμερικανός ποιητής και πεζογράφος. Υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του αμερικανικού ρομαντισμού. To λογοτεχνικό του έργο είχε σημαντική επίδραση στην παγκόσμια λογοτεχνία, αποτελώντας θεμέλιο λίθο για την εξέλιξη σύγχρονων λογοτεχνικών ειδών, όπως η αστυνομική λογοτεχνία ή οι ιστορίες τρόμου και φαντασίας. Θεωρείται πρωτοπόρος στο είδος του αστυνομικού μυθιστορήματος, το οποίο ανέπτυξε μέσα από τις τρεις ιστορίες του με ήρωα τον Ωγκύστ Ντυπέν (Auguste Dupin), μεταξύ αυτών Οι Δολοφονίες της Οδού Νεκροτομείου. Τα έργα αυτά αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τις μεταγενέστερες ιστορίες του Άρθουρ Κόναν Ντόυλ, με κεντρικό ήρωα τον Σέρλοκ Χολμς.

Ο Πόε γεννήθηκε το 1809 στη Βοστώνη και οι γονείς του ήταν ηθοποιοί. Ο πατέρας του, Ντέιβιντ Πόε, εγκατέλειψε την οικογένεια του τον Ιούλιο του 1811 ενώ πέθανε πέντε μήνες αργότερα, στις 11 Δεκεμβρίου. Η μητέρα του, Ελίζαμπεθ Άρνολντ Χόπκινς, υπέφερε από φυματίωση και πέθανε στις 8 Δεκεμβρίου 1811, ενώ ο Πόε ήταν μόλις δύο ετών. Μετά το θάνατο της μητέρας του, έζησε στο σπίτι του επιτυχημένου εμπόρου καπνού Τζον Άλλαν και μεγάλωσε στην πόλη Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια.

Στις 29 Ιανουαρίου 1845 εκδόθηκε το ποίημά του Το Κοράκι (The Raven), ένα από τα πιο γνωστά έργα του, το οποίο του προσέφερε μεγάλη αναγνώριση, γεγονός που τον βοήθησε επίσης να αυξήσει το ισχνό του εισόδημα δίνοντας διαλέξεις. Ανατυπώθηκε σε αρκετές εφημερίδες και περιοδικά, ωστόσο ο ίδιος ο Πόε δεν αποκόμισε οικονομικά οφέλη από το ίδιο το έργο εξαιτίας της έλλειψης νόμων περί πνευματικών δικαιωμάτων.

Read more